Plon niesiemy, plon w gospodarza dom aby dobrze plonowało…
Dożynki to największe święto rolników. Jest obchodzone od wieków po zakończeniu wszystkich najważniejszych prac polowych oraz zebraniu plonów. Uroczystość ta jest podziękowaniem rolników za tegoroczne zbiory i jednocześnie prośbą o pomyślność przyszłych.
To niezwykle ważne wydarzenie wieńczące trud włożony przez rolników podczas ostatnich żniw. Obok bochna chleba, wieniec jest najważniejszym symbolem dożynek, symbolizującym wszystkie plony, które rodzi ziemia i z których człowiek może korzystać. Świętowanie rozpoczyna się od obrzędowego ścięcia ostatnich kłosów, a potem wicia wieńca z pozostałych na polu zbóż, owoców kwiatów, kiści jarzębin i kolorowych wstążek. Wieniec dożynkowy powstaje, ponieważ ludzie cieszą się z zebranych plonów, a jednocześnie jest on swego rodzaju dowodem na to, że tegoroczne zbiory były udane.
Wieńce dożynkowe mają zazwyczaj kształt korony i koła.Wieniec jest także wyrazem dumy i radości z zebranych plonów, stąd też dbałość o to by prezentował się okazale, zachwycając kształtem i bogactwem misternie wykonanych dodatków. Dożynkowe wieńce zgodnie z tradycją mają uosabiać urodzaj i dostatek, stąd też obok zbóż w wieniec wplatano owoce i warzywa, do środka wkładano żywe pisklęta, co miało zapewnić zdrowy przychówek w gospodarstwie. Całość przyozdabiano czerwoną jarzębiną, polnymi kwiatami oraz kolorowymi wstążkami.
Piękny zwyczaj wyplatania wieńców dożynkowych zachował się do dzisiaj nie tracąc nic na aktualności. Technika tworzenia takiego wieńca jest przekazywana z pokolenia na pokolenie i jest przepiękną tradycją, z której możemy być dumni,ponieważ są to prawdziwe dzieła sztuki.
W naszej gmininie każdego roku wieniec dożynkowy jest wykonywany przez Koło Gospodyń Wiejskich ze Zbierska Kolonii, którego przewodniczącą jest Pani Halina Macniak
Postanowiliśmy udać się z wizytą do Pani Halinki, u której zebrały się Panie z KGW Zbiersk Kolonia, żeby wspólnie spędzić czas i zobaczyć jak powstaje prawdziwe dzieło sztuki – piękny, niepowtarzalny wieniec dożynkowy.
ETAPY POWSTAWANIA TRADYCYJNEGO WIEŃCA DOŻYNKOWEGO – KROK PO KROKU
ETAP 1
Panie wcześniej przygotowały stelaż stanowiący konstrukcję dla wieńca w kształcie korony, do tego celu używa się zazwyczaj naturalnych elementów takich jak drewno, bądź wiklina. Wygląd i rozmiar wieńca zależy od własnego pomysłu na konstrukcję, jednak najczęstszym wzorem jest kształt korony lub kopuły.
ETAP 2
Do drugiego etapu Panie przygotowywały się dużo wcześniej, ponieważ musiały zgromadzić odpowiednią ilość różnych zbóż oraz kwiatów. Wieniec tworzy się z wielu rodzajów zbóż takich jak żyto, pszenica, pszenżyto, proso, owies oraz orkisz, ale także ziarna, warzyw, owoców i wielu różnobarwnych kwiatów. Wieńce nie mogą być wykonane z wykorzystaniem plastiku, styropianu, sztucznych kwiatów. Wszystkie elementy łączone są ze sobą za pomocą lnianych sznurów i nici. Ramiona wieńca i inne części konstrukcyjne oplatane są kłosami zbóż. Wieniec powinien zawierać każde zboże, które rośnie na polskiej ziemi. Niektórym z tych elementów przypisuje się dodatkowa symbolikę i tak kwiaty symbolizują radość, a wstążki powiewające na wietrze swobodę
Panie podzieliły się na grupy :jedna segreguje i układa zboże, druga grupa przygotowuje bukieciki z kwiatów, a trzecia mocuje je do stelaża.
Krok 3
Z zebranych wcześniej materiałów układa się małe bukiety i taką kompozycję przywiązuje się jeden pod drugim lnianym sznurkiem lub grubą nicią do całej konstrukcji. Ważne jest by dekorację z żywych kwiatów umieścić najpóźniej, ponieważ rośliny szybko więdną.
Krok 4
Gdy wieniec jest ukończony często wkłada się do środka upieczony specjalnie na tą okazję chleb, jest on tradycyjnie pieczony na zakwasie lub symbole religijne takich jak: figurki, krzyż, hostia, monstrancja. W naszym przypadku była to figurka Matki Bożej. W niektórych regionach powstają też wieńce zawierające symbole nie tylko chrześcijańskie, ale także państwowe zgodnie z przesłaniem Święta Plonów, które łączy w sobie tradycje kościelne oraz patriotyczne.
Na stworzenie tak pięknego wieńca złożyła się praca tak wielu Pań, które są otwarte na dzielenie się swoją wiedzą i umiejętnościami. Chętnie widziałby młode pokolenia, które przejęły z czasem tradycję wicia wieńca . Wizyta u Pani Halinki i spotkanie się z Paniami z KGW Zbiersk Kolonia to czas spędzony w miłej atmosferze, w trakcie tworzenia wieńca Panie opowiadały różne ciekawe historie, udzielały cennych wskazówek . Było to prawdziwe spotkanie z tradycją w naszym regionie. Ze strony Pań spotkała nas oczywiście niezwykła gościnność, można było zakosztować wiele tradycyjnych przysmaków, których nie kupi się w sklepie.
Dziękujemy za miłe przyjęcie i niezwykłą gościnność , a także przekazanie nam wiedzy o tym jak powstaje tak piękny wieniec dożynkowy. Być może w przyszłym roku udałoby nam się zorganizować warsztaty , w których wzięłyby udział przedstawicielki młodszego pokolenia. Zapewniam , że był to bardzo sympatycznie spędzony czas, jak i uczta dla ducha.